همه گیر شناسی یا اپیدمیولوژی (به انگلیسی Epidemiology) مطالعه نحوه انتشار بیماریها و عوامل بیماری زا،توزیع بیماریها در زمانها،مکانها،نژادها،یا فرهنگها به سلامت مربوط باشد است. این اصطلاح ابتدا به مفهوم (علم بررسی همه گیری بیماری های عفونی)به کار برده شد،ولی امروزه با پیشرفت تمام علوم و از جمله علم پزشکی و همه گیری ها و تحولات اپیدمیولوژیک علل بیماری ها (تغییر علل اصلی مرگ و میراز بیماری واگیر دار به بیماری مزمن) دامنه آن وسعت بیشتری پیدا کرده است ، به مفهوم (علل بیماری ها)تلقی میگردد. از نظر لغوی کلمه Epi  به معنی روی ،کلمه Demos به معنی مردم و کلمه Logus  به معنی بررسی و شناخت بوده ، که معنی لغوی این اصطلاح عبارت است از (شناخت آنچه بر مردم میگذرد) و اگرچه وضعیت بهداشت و پزشکی جامعه مدنظر باشد، ولی با اقتصاد ،مذهب و … ارتباط بسیار نزدیکی دارد،چرا که در پزشکی بالینی به مفهوم مطلب داری آن بیشتر خود فرد و بیماری او مدنظر است اما در همه گیر شناسی ،بیشتر توجه به گروه و همه گیر شناسی بالینی به هر دو جنبه توجه دارد.

اپیدمیولوژی اساس بسیاری از تحقیقات و یافته های پزشکی است ، در این روش که مطالعات اپیدمیولوژیک نامیده میشود،بروز و شیوع یک بیماری با عوامل خطر یا اصطلاحا ریسک فاکتورها مرتبط میشود و با تلاش برای کاهش عوامل خطری که ارتباط آنها اثبات شده است ،بیماری ها کنترل میشوند.

اپیدمیولوژی همچنین در فرآیند تشخیص با تمرکز بر میزان شیوع بیماری ها در مناطق مختلف ،احتمال خطاهای تشخیص را کاهش میدهد.